Τι είναι η περιοδική νηστεία - Intermittent fasting

Γράφει: Αντώνης Αρβανιτάκης

Ζούμε σε μια υπερκαταναλωτική κοινωνία η οποία μας έχει κάνει να φοβόμαστε να μείνουμε λίγες ώρες παραπάνω με άδειο στομάχι, λες και αν παραλείψουμε ένα γεύμα θα καούν όλοι οι μυς μας ή ο μεταβολισμός μας θα καταστραφεί, κάτι που μάλλον δεν θα μας είχε βοηθήσει ιδιαίτερα να επιβιώσουμε σαν ανθρώπινο είδος μετά από 150.000 χρόνια περίπου ξεπερνώντας παγετώνες, τρομακτικά αρπακτικά κτλ.

Μην φοβάστε, οι μύες σας δεν κινδυνεύουν, καθώς απαιτείται ένα διάστημα τουλάχιστον 24 ωρών χωρίς να καταναλώσετε τίποτα προτού το σώμα σας αρχίσει να "καίει" μυς. Μέχρι τότε, υπάρχει αρκετό γλυκογόνο αποθηκευμένο στο συκώτι σας για να τροφοδοτήσει τις καθημερινές σας λειτουργίες.
Intermittent fasting (περιοδική νηστεία)
Μια δίαιτα που κερδίζει όλο και μεγαλύτερο έδαφος στον διατροφικό κόσμο τα τελευταία χρόνια, η οποία σαφέστατα αποτελεί επιρροή της πιο επαναστατικής διατροφής της τελευταίας δεκαετίας, της Warrior Diet, είναι η Intermittent fasting ή σε ελεύθερη μετάφραση "περιοδική νηστεία".
Η λέξη νηστεία (fasting) που εμπεριέχεται στην ονομασία αυτής της διατροφής μπορεί να φοβίζει τον περισσότερο κόσμο όταν την πρωτακούει. Μη φοβάστε όμως δεν πρόκειται να κάνετε προσκύνημα στην Παναγία της Τήνου, ούτε να περιπλανηθείτε σαράντα μέρες στην έρημο της Ιερουσαλήμ, απλά θα συμπεριλάβετε μια προσωρινή αποχή από το φαγητό κάθε 24ώρο.
Με λίγα λόγια...
Η Περιοδική νηστεία χωρίζει το καθημερινό σας 24ωρο σε δύο φάσεις, την φάση κατανάλωσης και την φάση της νηστείας.
Φάση κατανάλωσης: Σε αυτή την φάση είστε ελεύθεροι να καταναλώσετε όλες τις ημερήσιες θερμίδες και τα γεύματα σας και διαρκεί 9 – 6 ώρες ανάλογα με τις προτιμήσεις και το καθημερινό πρόγραμμα του καθενός.
Φάση νηστείας: Σε αυτή την φάση δεν θα καταναλώσετε τίποτα και διαρκεί από 15 – 18 ώρες εκ των οποίων οι περισσότερες θα αποτελούνται από τον βραδινό σας ύπνο. Είναι πολύ σημαντικό να ενυδατώνεστε καλά σε αυτή την φάση πίνοντας μπόλικο νερό. Επίσης επιτρέπετε οποιοδήποτε άλλο ρόφημα αρκεί να μην έχει υδατάνθρακες (ζάχαρη, μέλι κτλ).
Δείγμα ημερήσιας διατροφής
Εφόσον το τελευταίο σας γεύμα την προηγούμενη μέρα είναι στις οκτώ το βράδυ το επόμενο γεύμα σας ιδανικά μπορεί να είναι στις δώδεκα το μεσημέρι (16 ώρες). Από τις δώδεκα το μεσημέρι έως τις οκτώ το βράδυ (8 ώρες) μπορείτε να καταναλώσετε τα γεύματα σας ανάλογα πως βολεύει καλύτερα στο πρόγραμμα του καθενός.
Η επιστήμη πίσω από τη συγκεκριμένη μέθοδο διατροφής
Η ινσουλίνη είναι η ορμόνη η οποία βοηθά στην μεταφορά της γλυκόζης από το αίμα στα κύτταρα, η οποία παράγεται σε μεγάλο βαθμό από το πάγκρεας όταν τρώμε συνεχόμενα γεύματα πλούσια σε υδατάνθρακες. Η ορμόνη αυτή μετά από ένα σημείο χάνει την ικανότητα της να ενεργοποιεί τους υποδοχείς των κυττάρων για μεταφορά της γλυκόζης σε αυτά (μείωση της ινσουλινικής ευαισθησίας) οπότε αποθηκεύεται ως λίπος.

Είναι σαν να λέμε ότι ή ινσουλίνη χτυπά την πόρτα των κυττάρων σε τόσο συχνό και ενοχλητικό βαθμό που κάποια στιγμή βαριούνται και παύουν να απαντούν!

Η μείωση της ινσουλινικής ευαισθησίας οδηγεί επίσης σε διαβήτη, καρδιακά κ.α προβλήματα υγείας.
Η αυξητική ορμόνη είναι η βασική ορμόνη που ευθύνεται για την απελευθέρωση λιπαρών οξέων από τον λιπώδη ιστό (το κάψιμο του λίπους δηλαδή). Έχει αποδειχθεί, ότι μεγάλα διαστήματα αποχής από το φαγητό βελτιώνουν την ευαισθησία της ινσουλίνης και αυξάνουν τα επίπεδα αυξητικής ορμόνης η οποία προστατεύει τους μύες, μη αφήνοντάς την διάσπαση πρωτεϊνών για παραγωγή ενέργειας (δεν θα κάψετε μύες!). Μερικά άλλα οφέλη της αυξητικής ορμόνης είναι η αύξηση μυϊκού ιστού και απορρόφησης μετάλλων από τα οστά, και η βελτίωση της υγείας των εσωτερικών οργάνων όπως η καρδιά και τα νεφρά.
Εν συντομία μερικά από τα οφέλη της νηστείας:

• Αύξηση της ινσουλινικής ευαισθησίας
• Αυξημένη καύση του λίπους
• Αύξηση της αυξητικής ορμόνης
• Αύξηση και διατήρηση μυϊκού ιστού
• Καταπολεμά την πρόωρη γήρανση
• Βελτιώνει την καρδιαγγειακή λειτουργία

Με απλά λόγια...
Το σώμα σας αποθηκεύει λίπος ως μηχανισμό επιβίωσης σε περίπτωση που δεν θα έχει επαρκή ποσότητα τροφής στο μέλλον. Όταν τρώμε συνεχόμενα όλη μέρα χωρίς να κάνουμε αποχή από το φαγητό το σώμα δεν έχει κάποιο λόγο να κάψει λίπος καθώς το στομάχι διασπά συνεχώς τροφή σε γλυκόζη για να τροφοδοτεί την κάθε μας λειτουργία. Για να κάψουμε λίπος θα πρέπει να απέχουμε από το φαγητό ένα διάστημα κατά το οποίο το σώμα μας θα έχει χωνέψει πλήρως την τροφή που έχουμε καταναλώσει και να έχει χρησιμοποιήσει όλη την γλυκόζη που καταλήγει στο αίμα μας. Ναι είναι τόσο απλό όσο ακούγεται!
Συνηθισμένες δυσκολίες κατά την διαλειμματική νηστεία
Η μεγαλύτερη δυσκολία αυτής της διατροφής είναι ο αυτοέλεγχος που απαιτείται κατά την φάση της νηστείας. Η γκρελίνη η οποία είναι η ορμόνη που μας κάνει να πεινάμε, βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα το πρωί αφού έχει περάσει ένα μεγάλο διάστημα χωρίς να φάμε. Αν όμως συγκρατηθείτε τις πρώτες δύο περίπου ώρες αφότου ξυπνήσετε για να πέσουν φυσικά τα επίπεδα αυτής της ορμόνης, το υπόλοιπο διάστημα της συγκεκριμένης φάσης θα είναι παιχνιδάκι! Επίσης αυτή η πρωινή πείνα είναι κάτι που με τον καιρό υποχωρεί σε μεγάλο βαθμό από μόνη της και θα ανακαλύψετε πως αυτό που χρειάζεται το σώμα σας το πρωί είναι κυρίως ΝΕΡΟ!
Σε ποιους δεν απευθύνεται η συγκεκριμένη διατροφή:

• Παιδία. Η διατροφή αυτή δεν απευθύνεται σε άτομα που βρίσκονται ακόμα στην ανάπτυξη.
• Άτομα με παθήσεις που σχετίζονται με την ινσουλίνη όπως υπογλυκαιμία, διαβήτη κτλ θα πρέπει να συμβουλεύονται πρώτα τον γιατρό τους πριν ακολουθήσουν την συγκεκριμένη δίαιτα.
• Γενικά άτομα με οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας θα πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους προτού ακολουθήσουν οποιαδήποτε μέθοδο διατροφής/δίαιτα!
• Άτομα με υψηλό μεταβολισμό που βρίσκονται σε περίοδο υπερτροφίας !